อรุณสวัสดิ์ ลูก ๆ และพี่น้องที่รัก และสุขสันต์วันสมโภช “อัสสัมชัญ”
ในพระวรสารวันนี้ ซึ่งเป็นวันสมโภชพระแม่มารีย์รับเกียรติยกขึ้นสวรรค์ทั้งร่างกายและวิญญาณ บทเพลงสรรเสริญของพระแม่มารีย์มักญีฟีกัต (Magnificat) ดังก้องกังวานในจารีตพิธีกรรม บทเพลงสรรเสริญนี้เปรียบประดุจ “ภาพถ่าย” ของพระมารดาของพระเจ้า มารีย์ “ชื่นชมยินดีในพระเจ้า” ทำไมหรือ? “เพราะว่าพระเจ้าทรงเอ็นดูในความสุภาพถ่อมตนของหญิงสาวพรหมจารีผู้รับใช้ของพระองค์” (เทียบ ลก. 1: 47-48)
ความลับของมารีย์คือความสุภาพ เป็นความสุภาพของพระแม่ที่ดึงดูดสายพระเนตรของพระเจ้า สายตามนุษย์จะมองเพียงแค่สิ่งที่สวยงามที่มีแสงสีฉูดฉาด ตรงกันข้ามกับพระเจ้าที่จะไม่ทอดพระเนตรเพียงแค่สิ่งที่ปรากฏภายนอก พระองค์ทอดพระเนตรไปที่ดวงใจ (เทียบ ซมอ. 16: 17) และจะหลงเสน่ห์กับความความสุภาพ ความน้อมน้อมถ่อมตนของดวงใจทำให้พระเจ้าหลงเสน่ห์ วันนี้เมื่อเราพวกเราเพ่งพิศพระแม่มารีย์รับเกียรติยกขึ้นสวรรค์ทั้งกายและวิญญาณ พวกเราอาจกล่าวได้ว่าความสุภาพคือหนทางที่นำไปสู่สวรรค์ คำว่า “สุภาพ” ตามที่พวกเราทราบมาจากศัพท์ภาษาลาตินว่า “ฮูมูส” (humus) ซึ่งหมายถึง “ดิน” ฟังดูแล้วเหมือนกับจะขัดแย้งกัน เพื่อที่จะขึ้นสู่ที่สูง สู่สวรรค์ สิ่งที่จำเป็นคือต้องอยู่ในที่ต่ำดุจดิน พระเยซูคริสต์ทรงสอนดังนี้ว่า “ผู้ที่สุภาพถ่อมตนเองอย่างต่ำต้อยจะได้รับการยกอุ้มชูให้สูงขึ้น” (ลก. 14: 11) พระเจ้าไม่ได้ยกย่องพวกเราเพราะพวกเราเก่ง พวกเราร่ำรวย หรือพวกเราทำสิ่งใดก็ดีไปหมด แต่เพราะความสุภาพ พระองค์ทรงรักความสุภาพ พระองค์จะยกคนที่สุภาพให้สูงขึ้น พระองค์จะทรงยกผู้ที่รับใช้ให้สูงขึ้น ความจริงแล้วมารีย์ไม่ให้สมญานามใดอื่นแก่ตนเองเลยนอกจากเป็นเพียงข้ารับใช้ พระแม่มารีย์ทรงเป็น “ข้ารับใช้ของพระเจ้า” (ลก. 1: 38) พระแม่ไม่ทรงพูดสิ่งใดเลยเกี่ยวกับตนเอง พระแม่ไม่ทรงแสวงสิ่งใดเลยสำหรับตนเอง เพียงแค่เป็นข้ารับใช้ของพระเจ้าเท่านั้น
ดังนั้นวันนี้ขอให้พวกเราแต่ละคนถามตนเองว่าในใจของพวกเรานั้น พวกเราปฏิบัติตนอย่างไรกับความสุภาพ? พวกเราอยากให้ผู้อื่นชื่นชมนิยมตัวพวกเราหรือพยายามแสดงตนเพื่อให้เป็นที่สรรเสริญของผู้อื่น แทนที่จะคิดว่าตัวฉันต้องรับใช้ผู้อื่น? ฉันรู้จักฟังคนอื่นบ้างหรือไม่เฉกเช่นพระแม่มารีย์ หรือฉันมัวแต่พูดอย่างเดียว ไม่น้อมรับฟังผู้อื่น? ฉันยอมถอยหลังสักก้าวหนึ่งเพื่อระงับการโต้เถียงกันหรือไม่? หรือว่าฉันต้องการที่จะเอาชนะผู้อื่นเสมอ หาเหตุผลสำหรับตัวเองเสมอ? ขอให้พวกเราแต่ละคนคิดเกี่ยวกับประเด็นเหล่านี้ว่า ตัวฉันปฏิบัติตนอย่างไรในเรื่องของความสุภาพ?
พระแม่มารีย์ได้รับสวรรค์เป็นรางวัลเพราะความสุภาพ ความลับแห่งความสำเร็จเช่นนี้เป็นเพราะว่ามารีย์รับรู้ถึงความต่ำต้อยของตนเอง ซึ่งทำให้มารีย์น้อมรับว่าตนเองต้องทำอย่างไร สำหรับพระเจ้าก็มีแต่ผู้ที่ยอมรับว่าตนเองนั้นไม่มีความสำคัญอะไรเลยจึงจะสามารถได้รับทุกสิ่ง มีเพียงแค่บุคคลที่ทำตนเป็นคนว่างเปล่าเท่านั้นที่พระองค์จtทรงประทานพระพรให้จนเต็มเปี่ยมล้น และมารีย์ก็ทรง “เปี่ยมล้นด้วยพระหรรษทาน” (ข้อ 28) เพียงเพราะความสุภาพของพระแม่มารีย์ สำหรับพวกเราก็เช่นเดียวกันความสุภาพเป็นจุดแห่งความแตกต่างเสมอ นี่เป็นจุดเริ่มต้นแห่งความเชื่อของพวกเรา อันเป็นพื้นฐานแห่งการมีจิตใจยากจนนั่นคือในพระประสงค์ของพระเจ้า ผู้ที่ทำตนมากล้นด้วยทุกสิ่งทุกอย่างจะไม่มีพื้นที่สำหรับพระเจ้า และบ่อยครั้งพวกเราก็หมกมุ่นในตัวเองและผู้ที่หมกมุ่นแต่ตัวตนเองก็จะไม่มีพื้นที่สำหรับพระเจ้าเช่นเดียวกัน ทว่าบุคคลที่สุภาพจะยินยอมให้พระเจ้าทรงกระทำสิ่งที่ยิ่งใหญ่ (เทียบ ข้อ 49)
นักกวีดันเต้ (Dante) ขนานนามพระแม่มารีย์ว่า “สุภาพและสูงส่งยิ่งกว่าสรรพสิ่งสรรพสัตว์ใด ๆ” (Paradise, XXXIII, 2) นี่เป็นสิ่งสวยงามที่คิดว่าสิ่งสร้างทั้งมวลที่สุภาพที่สุดและสูงส่งที่สุดในประวัติศาสตร์ บุคคลแรกที่ได้รับสวรรค์เป็นบำเหน็จรางวัลด้วยชีวิตความเป็นอยู่ของพระแม่ทั้งกายและวิญญาณ ก้าวเดินเกือบทั้งชีวิตภายในกำแพงล้อมรอบของบ้าน และทรงดำรงชีวิตตามปกติในความสุภาพ วันเหล่านั้นที่ทรงเปี่ยมด้วยพระหรรษทานเป็นสิ่งที่น่าประทับใจ พระหรรษทานนั้นเกิดขึ้นแล้วเกิดขึ้นเล่าแม้จะอยู่ในความเงียบ โดยที่ดูภายนอกแล้วเป็นเรื่องปกติ ทว่าพระเจ้าทรงเพ่งพิศไปยังพระแม่มารีย์เสมอ ทรงชื่นชมความสุภาพของพระแม่ ความพร้อมของพระแม่ และความงดงามแห่งดวงพระทัยของพระแม่ที่ไม่เคยมัวหมองด้วยบาป
นี่เป็นสาส์นแห่งความหวังที่ยิ่งใหญ่มากสำหรับพวกเรา สำหรับทุกคนที่แต่ละวันดูจะเหมือนกัน คือ เหน็ดเหนื่อย และบ่อยครั้งเผชิญปัญหายุ่งยากลำบาก แม่พระทรงเตือนใจลูก ๆ ในวันนี้ว่าพระเจ้าทรงเรียกพวกลูกเช่นเดียวกันให้ไปสู่เป้าหมายอันรุ่งโรจน์ คำกล่าวเหล่านี้ไม่ใช่เพื่อความสวยงามทว่านี่เป็นความจริง ไม่ใช่การปั้นแต่งขึ้นมาด้วยการจบลงแบบสวยๆ เป็นศรัทธาแบบเทียม ๆ หรือเป็นการบรรเทาใจที่เพ้อฝันเลื่อนลอย เปล่าเลย นี่เป็นความจริงทั้งสิ้น เป็นความจริงล้วนๆ เป็นความจริงดุจดังพระแม่มารีย์ได้รับเกียรติยกขึ้นสวรรค์ทั้งกายและวิญญาณ ขอให้พวกเราเฉลิมฉลองพระแม่ในวันนี้ด้วยความรักแบบลูก ๆ ขอให้พวกเราเฉลิมฉลองพระแม่ผู้สุภาพถ่อมตนด้วยความหวังว่าสักวันหนึ่งพวกเราจะได้ไปอยู่ร่วมกับพระแม่ในสวรรค์
พวกเราวิงวอนขอให้พระแม่ติดตามพวกเราไปในการเดินทางทุกย่างก้าวในการนำทางพวกเราก้าวจากโลกนี้ไปสู่สวรรค์ ขอให้พระแม่คำเตือนใจแก่พวกเราอยู่ในหัวใจเสมอนั่นคือความสุภาพต่ำต้อยและการรับใช้ อันเป็นกุญแจที่จะทำให้พวกเราเดินทางไปจนถึงเป้าหมายแท้จริงคือสวรรค์
________________________________
พระสันตะปาปาทรงปราศรัยหลังการสวดทูตสวรรค์แจ้งข่าว
ลูก ๆ และพี่น้องชายหญิงที่รัก
พ่อขอร่วมใจกับทุกคนที่มีความห่วงใยต่อสถานการณ์ในประเทศอัฟกานิสถาน ขอให้ทุกคนร่วมใจกับพ่อในการอธิษฐานวอนขอสันติภาพจากพระเจ้าเพื่อเสียงอาวุธสงครามจะได้ยุติลง และพบหนทางการแก้ปัญหาด้วยการเสวนา โดยวิธีนี้เท่านั้นที่ประชากรที่ทุกขเวทนาทั้งชายหญิง คนชราและเด็กจะสามารถกลับถิ่นฐานบ้านเกิดของตนและดำเนินชีวิตอย่างสันติสุขและปลอดภัยด้วยการให้ความเคารพซึ่งกันและกัน
เมื่อไม่กี่ชั่วโมงที่ผ่านมานี้เกิดแผ่นดินไหวขนาดหนักในประเทศเฮติทำให้เกิดการบาดเจ็บล้มตายของผู้คนจำนวนมากรวมถึงความเสียหายของทรัพย์สินบ้านเรือนด้วย พ่อปรารถนาที่จะแสดงความห่วงใยอย่างใกล้ชิดกับประชาชนที่ได้รับผลกระทบจากแผ่นดินไหวรุนแรงครั้งนี้ ในขณะที่พ่อกำลังอธิษฐานภาวนาสำหรับผู้เคราะห์ร้าย พ่อขอเป็นกำลังใจให้ผู้ที่รอดชีวิตโดยหวังว่าชุมชนชาวโลกจะเข้ามาช่วยเหลือโดยเร็ววัน ขอให้ความเอื้ออาทรของทุกคนจงช่วยบรรเทาผลแห่งเหตุร้ายครั้งนี้ ขอให้พวกเราทุกคนภาวนาต่อพระแม่มารีย์เพื่อประเทศเฮติ วันทามารีย์….
พ่อขอต้อนรับทุกคนจากกรุงโรมและผู้แสวงบุญที่มาจากประเทศต่างๆ รวมทั้งครอบครัว สมาคม และปัจเจกบุคคล โดยเฉพาะอย่างยิ่งขอต้อนรับกลุ่มที่มาจากซางตา ยุสตินาในคอลเล (Santa Giustina in Colle) เยาวชนจากคารูกาเต (Carugate) จาก ซาบบิโอ แบร์กามาสโก (Sabbio Bergamasco) และจากเวโรนา (Verona)
นอกจากนี้แล้วพ่อยังปรารถนาขอส่งความคิดถึงไปยังทุกคน ที่กำลังพักร้อนในวันที่อากาศร้อนที่สุด (Ferragosto) ในสถานที่ท่องเที่ยวรีสอร์ทต่างๆ ขอให้ทุกคนพบแต่สันติสุขและความสงบเงียบ พ่อไม่อาจลืมผู้ที่ไม่สามารถไปพักร้อนได้ เช่นบุคคลที่ต้องอยู่รับใช้ชุมชน คนที่อยู่ในสภาพที่ไม่เอื้ออำนวยและถูกซ้ำเติมด้วยคลื่นของความร้อนและขาดการบริการบางอย่างอันเนื่องมาจากเทศกาลวันหยุดยาว พ่อคิดถึงเป็นพิเศษสำหรับบุคคลที่เจ็บป่วย ผู้สูงอายุ ผู้ที่ถูกจองจำ ผู้ที่ตกงาน ผู้อพยพ และทุกคนที่ต้องอยู่อย่างโดดเดี่ยวในความยากลำบาก ขอพระแม่มารีย์โปรดคุ้มครองทุกคนภายใต้เสื้อคลุมของพระแม่ด้วยเทอญ
ขอเชื้อเชิญพวกลูกให้ทำกิจกรรมที่ดีในวันนี้ ขอให้ไปยังสักการะสถานพระแม่มารีย์เพื่อถวายความเคารพต่อพระแม่ บุคคลที่อยู่ในกรุงโรมสามารถไปสวดต่อพระรูปพระมาดาแห่งความรอดของประชนชาวโรมัน (Salus Populi Romani) ในมหาวิหารพระแม่มารีย์ เมเจอร์ (Saint Mary Major)
ขอให้ทุกคนมีความสุขในวันอาทิตย์ ซึ่งเป็นวันสมโภชพระแม่มารีย์ผู้รับเกียรติยกขึ้นสวรรค์ (Assumption) กรุณาอย่าลืมภาวนาสำหรับพ่อด้วย ขอให้ทุกคนรับประทานอาหารกลางวันอย่างมีความสุข แล้วค่อยพบกันใหม่
(วิษณุ ธัญญอนันต์ – เก็บคำปราศรัยพระสันตะปาปามาแบ่งปันและไตร่ตรอง)